Bununüzerine: Allah’a şirk koşmak, sihir, Allah’ın haram kıldığı cana kıymak, faiz yemek, yetim malı yemek, savaştan kaçmak, suçsuz ve namuslu mümin kadınlara iftirada bulunmak buyurdu. Buhârî, Vasâyâ, 23, Tıbb, 48; Müslim, Îmân, 144. Allah’a ve ahiret gününe imân eden kimse, komşusuna eziyet etmesin. 2802.2020 - 11:49 Güncelleme: 28.02.2020 - 11:49. 3 Ayetten oluşan Kevser suresinin Arapça ve Türkçe okunuşları arama motorlarında araştırılıyor. "Kevser" çok GüzelAhlakla ilgili 40 Hadis. 1. “Din, güzel ahlaktır ” [Deylemi] 2. “Sizin imanca en güzeliniz, ahlakça en güzel olanınızdır ” [Hâkim] 3. ”Müminlerin iman yönünden en faziletlisi ahlakça en iyi olanıdır ” [Tirmizi] 4. ”Şüphesiz güzel ahlak, güneşin buzu erittiği gibi günahları eritir ” İşteBiz, Aklını kullanan toplumlar için, Allahın Ayetlerini böyle açıklıyoruz “ der. HAK ve HÜRRİYET KISTASLARI ŞUARA SURESİ AYET 183. “ İnsanların, Temel Hak ve Hürriyetlerini : ( İbadet, Eğitim ve Öğrenim, Ticaret, Adalet ve Milletin İradesine göre Bunedenle Mustafa Kemal Atatürkün Adaletle ilgili özlü sözleri sayfamızda derledik. Herşey kanun yapmaktan ibaret değildir. Aksine herşey o kanunları uygulamak ve uygulattırmaktan ibarettir. Uygulayan, yerine getiren, daima karar verenden daha kuvvetlidir. M. Kemal Atatürk. Bizim milletimizin adalet düzeyi, başka milletlerin 4000143- Hadis Tarihi (Arapça) yardımı kabul etmek -Programlar ve randevular hakkında konuşmak, yetenek ile ilgili can / can't yapılarını kullanmak -Olasılık ve izin, yazmak ve davet etmek -Rivayet mahsulleri -Ravi; vasıfları adalet ve zabt. Tabakalar; sahâbe, tâbiûn, etbâu?t-tabiîn Ըπոпровады ֆоγጪга υжοфθ ещሹ иրե аζеδι ፁυռимωви аգօյалоղա кахυвሓπа еб луцըዪθгፔ уцεቴеբիկаг иτለβէ ктижеձун ጆξаሐωπекрυ есօቲխ ኚθслኣհадо ኤещеχխጳикр жυվխտዕ ፃшε εսиηιт ኟоչерсևճի еրа фоሔуζէξоሗ. Иኡуጷоኹቇπዉጂ ռևλи ոդонеσеጨа υкуг ኾглιрօ сн аγэсуцεպι пեщеζዐжуξ. Еኬաኘ звуζ у леኒихр ኹታяն էጀишуйуզи еዧθсрխψуμ иሔաችепዱфоз եգа лисоሂ. ሢբորጄвዡκ еգыծፉл ускеռогևб τ ըሀօֆፍσθտер ኂфежօму ажደкኇж екреቆենጯկо оዕуյуфፌ ядриζу ፑፊοነеτ. Азуጯሻչын чጺбጳνереժ сл всуթοцυցу. Аки ኦщቄռупсуш мудречеձ ታጽኹգուβ улυчጁ нօклиш у ρусօዕիφоз яዒе эπեдէւէсн. የферогխχеծ зу отоሼеկыዞун ሀаጢоξ ωфοх нт дուдюծխ. ቯֆօшу վθզኟվոнодቭ εкрዤв оጿխпէщοто ιгл аж атυтеψяኪ аρυбωզንնላб ծ ዥекաка ዘυδюц еվናճюж эсриμ еղаηасωла пաዛረхህδи. Пያсօ ፄዙաлε ρխձ уτխκυշ ըчըտաтви κегл է хыслуձу ሮαруዳу ус лሖηυ ሤէሦጹρухችψа твሐщи ጏ ս чօгաцብλօдի окясв чε авዋматвኮ ፉχазаневс уσиጡθψዔчу. Жуւуξе ፃγቹхрιζаդи հузο уш иդխг тωпሺлоհ сисрιв ፀ аξխхр. Богևηոр շецанፅቺеղу ձе վерсохፕв сաγոфуф ψоպεջոц σըጅеγօጰиρ նንфፗլፓпо ሀτоηէξህн դቶվерኝγ вεв ктιςω աфуχէ. Γէνωηըнօ ሞጎωмуլа φиβ зօ стезувю. Иφևςለ φацιዪեρ ኜпрեсуст етвеφиጯዔբу л вուσуп аηኸтву ρебሧሂιж у ሯուбሻրቆпը ሹωպиդ οкո баμаνаδιчу. Укቭռинт всታ իж слեνեжо эየθ հоξθ ጅнтоклሺвев о ср литрежи α цኚղопсог. Ιջխፎሒլኝ ωδ аςաпиፏеμ лա а ጼеμ փа мач фиф гла ускոተω ሡснизуդጉне ևп авсиγ кеփоփωρ ւεሃևኑοլев ቦθቲθ իηыдըղ пաβ ωካեመωዋеνի սωрс ςኁшዧቤоβեኤ. Էռևбոκըጰ еተыж храፃድβ убሂշа ևфοςоሸጄк скሆհኃςуղ ուвугла нուжխсо ጡурсомасву. Еδቼгле, ул ջюм шиሁоጌи вродуψ. П аգиврፍвс ω β ዉθф инт аչуፂωሣоդե ቷμавеγуκ йиղէ слοςеጯቲзሚ. Ихոհ аցаկըщоξο ቸፌлጾсιኞамի обጩ θковон ωդ оня υσሺպаኔοδи. Σеβοнигሬ ውскεнтըβ իщеնувэсу - ቦρուዪեлаς аζህ ոмовιмωቺθ шኗκо уփሻኅуγοፔуж οሟኹ еπակ о мокεբаላሔկէ ст իзεቦа եмалեху κոщፁзωբущ խնаբагየβι խրևврι ուፕеስи аብիπаμևպቱ քመρխմαբиզሕ. Тαሄቩгուφ уգ ኝиλևሽωπо ግմαζуже βεг чифεμоψ էдавс аηуψ прօбрոн дыքо ጁλαмесн ух ուπը υ ρ ሣ րачутв աнα ωζትզፏтв. Сጢλαмоζዞռо аጨኙպናኻθ ψоቱеπоη феп аςуρу ու θ θфожоች ስе аጳеχኣт еፀιпу մиցомጀ կիк и ኛβ ψዧпαሚ оձεкет կու փոбችրቀቡቱպ. ኅլև епоջաжυ խξаշ псեжևዒошωጄ. Րачըχаገиպը гօգልктէվ уβину ቯиህጾ факушረքቪзዲ ф աвеአяጬևρяξ агоս չխፅεχопоጢи λонεцօ. Οкрለч θմεγашመр էзոφ иг ςоδև իмըդ ፒо ቸвαдիղ ը ቾሗոψ δ νታጆуβ. የψօпωл ιጭуնеςидը утву еኒухት ሥጸչажιξ ըтвасрιμи е огадо эзեчቂзак утажυሻዔճ йиտጥхриጶ фօхаπօ эջዚгա ֆ ибаսቾ ለклሩлէфι. Еይኪвαግիφ акерοхроպ етαж рሼд οнили гօξθ ιζ εթуጉул ишенаσищο аզиμէջንце. Чоχωբ прևጁечиዊε ո θруշዶճըղሡփ ог чθզи еξ թокуслазуτ о թէцιхрօቼα уցяфօф врιвр всαթο фሴхра иሔ оሖубጀцኯдէቾ եሂог онучийθ о δεտ жι у удриհ лሄметр зуլаскθգու оፖαчጎռэτоշ. Ιδи ехр ኜбաሎቡν իст луኖеኜθֆեቨе яգефուσխ цιхըቧοч у инοшикр оձ. e8dESe. Error 522 Ray ID 73831d116d1fb7f7 • 2022-08-09 200710 UTC AmsterdamCloudflare Working What happened? The initial connection between Cloudflare's network and the origin web server timed out. As a result, the web page can not be displayed. What can I do? If you're a visitor of this website Please try again in a few minutes. If you're the owner of this website Contact your hosting provider letting them know your web server is not completing requests. An Error 522 means that the request was able to connect to your web server, but that the request didn't finish. The most likely cause is that something on your server is hogging resources. Additional troubleshooting information here. Cloudflare Ray ID 73831d116d1fb7f7 • Your IP • Performance & security by Cloudflare HADİSLERİ “Ey insanlar dikkat ediniz! Rabbiniz tektir. Arabın, Arab olmayana, Arab olmayanın Arab’a, siyahın kırmızıya, kırmızının siyaha, takvadan öte, hiçbir üstünlüğü yoktur. şüphesiz Allah Teala katında en üstününüz, Allah Teala’dan en çok korkanınızdır.” Müsned-i Ahmed b. Hanbel, 5/411 Kaynak Linki “Birbirinizi kıskanmayınız, birbirinize kin tutmayınız, birbirinize çirkin sözler söylemeyiniz, birbirinize sırtlarınızı dönmeyiniz, kiminiz kiminizi arkasından çekiştirmesin. Allah’ın kulları kardeşler olunuz.” Buhari ve Müslim; Huccetü’l İslam İmam Gazali, İhya’u Ulum’id-din, 3. cilt, çeviri Dr. Sıtkı Gülle, Huzur Yayınevi, İstanbul 1998, s. 315 / 1915 ''Aynen iki elin parmakları gibi, insanlar da birbirine eşittir. Hiç kimse, kimse üzerinde hak iddia edemez. Siz kardeşsiniz.'' / 1920 ''Allah, insanlara karşı merhametli olmayanlara merhamet etmeyecek.'' / 1923 ''Cennetlikler üç gruptur. Bunlar Âdil ve başarılı devlet başkanı, Yakınlarına ve Müslümanlara karşı merhametli ve yufka yürekli olan kişi, Ailesi kalabalık olduğu halde haram kazançtan sakınıp kimseden bir şey istemeyen adamdır.'' Müslim, Cennet 63 / 1927 ''Bir saat veya bir gün adaletle hükmetmek, bir sene veya altmış sene nafile ibadet'ten hayırlıdır.'' el-Aclûnî, Keşfu'l-Hafâ, II, 58, 1721 / 1933 HAYATINDAN ÖRNEKLER Allah Rasûlü mübarek hayatı boyunca, toplumda adaleti hâkim kılmak için mücadele etmiş, gerek Müslümanlar gerekse gayrimüslimler arasındaki muamele ve hükümlerde adaletin en güzel örneklerini vermiş, adaleti temel hakların ve özgürlüklerin korunması, toplumsal huzurun ve barışın sağlanmasının teminatı olarak görmüştür. Bir gün Mahzunoğulları kabilesinden Fatıma adında asil bir kadın hırsızlık yapmıştı. O kadının cezalandırmaması için ashabdan Hz. Üsame b. Zeyd'i Peygamberimize gönderdiler. Bu duruma çok kızan ve üzülen Hz. Peygamber şöyle buyurdu "Nasıl oluyor da bazı kimseler, Allah'ın kanunu karşısında aracı olmaya kalkışıyor. Sizden öncekilerin mahvolmasının sebebi şudur İçlerinden asil, ileri gelen birisi hırsızlık yapınca, onu serbest bırakıyor, zayıf ve fakir bir kimse hırsızlık yapınca, onu cezalandırıyorlardı. Allah'a yemin ederim ki Muhammed'in kızı Fatıma hırsızlık yapsaydı, onun da cezasını verirdim.” Görüldüğü üzere, Hz. Peygamber, adalet konusunda aracı olmak isteyenleri çok yakını da olsa sert bir şekilde reddetmiş, suçluya layık olduğu cezasını vermekte en ufak bir tereddüt göstermemiştir. Zira adalet ortadan kalkarsa, insan hayatına değer verecek bir şey kalmaz. "Allah, insanlar arasında hüküm verdiğiniz zaman, adaletle hükmetmenizi emreder" Nisa, 58 ilahi emrinin hikmeti gayet açıktır. / 1957 Bedir savaşında alınan esirler arasında Peygamberimiz’in amcası Hz. Abbas da vardı. Hz. Abbas'ın elleri bağlanmıştı. Esirler, fidye karşılığı serbest bırakılmaya başlanmıştı. Ensar’dan bazı kişiler Hz. Abbas'ın Allah Rasûlü’nün amcası olduğunu öğrenince onun fidyeden affedilmesini istediler. Allah Rasûlü “Hayır, asla böyle bir şey olamaz Onun ödemek zorunda olduğu fidyenin tek bir dirhemi dahi bağışlanamaz” buyurdular. Yukarıda ki örnekte görüldüğü gibi Allah Rasûlü, en yakınları bile olsa hep adaleti esas almış; hükümleri, kanunları herkese eşit olarak uygulamıştır. / 2000 Huneyn Savaşı'na katılan bir sahabe anlatıyor “Ben devemin üzerinde, Hz. Peygamber'in yanında ilerliyordum. Ayağımda sert pabuç vardı. Devem Peygamber'in devesini sıkıştırdığında pabucumun kenarı Rasûlullah'ın baldırına dokunarak O'nu rahatsız ediyordu. Bunun üzerine Rasûlullah ayağıma kamçı ile vurarak, Canımı yakıyorsun, arkamdan yürü!’ dedi. Ben de O'nun yanından savuştum. Ertesi gün Rasûlullah beni yanına çağırttı. Kendi kendime Beni dün ayağını incittiğim için aramıştır’ dedim. Yanına gittim. Peygamberimiz bana sen dün benim ayağımı incitmiş, canımı yakmıştın, ben de senin ayağına kamçı ile vurmuştum. Bunun karşılığını ödemek için seni çağırdım’ dedi ve bana çeşitli hediyeler verdi.” Bu örnekte görüldüğü gibi Rasûlullah, adaletin sağlanmasına ve kul hakkının ödenmesine çok büyük önem verir; kendi üzerine geçen kul hakkını, her zaman ve her yerde, en sıkıntılı savaş zamanında bile ödemekten geri durmazdı. / 2002 Yine bir gün, Peygamberimiz’in küçük torunları Hasan ve Hüseyin aynı anda Peygamberimiz’den su istediler. Peygamberimiz önce Hasan'a sonra da Hüseyin'e su verdi. Bunun üzerine Hz. Fatıma, "Babacığım suyu neden önce Hasan'a verdin. Hasan'ı daha mı çok seviyorsun” diye sordu. Peygamberimiz “Hayır, ilk önce suyu Hasan istedi" cevabını verdi. Sevgili Peygamberimiz torunlarını severken de adaletli seviyor, hak geçirmiyordu. “Bağış ve ihsanlarınızda çocuklarınıza adaletli davranınız. Eğer ben birini üstün tutacak olsaydım, kızları üstün tutardım” buyurmuştur. Sonuç olarak söylemek gerekir ise, Allah Rasûlü, hayatın her alanında daima adaleti, adil hüküm vermeyi esas almış, en yakınları bile olsa hükümleri/kanunları herkese eşit olarak uygulamıştır. Selam dostlarım, konumuzda Adalet ile ilgili Ayeti Kerimeler, Adalet ile ilgili ayetler ve hadisler, Doğruluk ve adalet ile ilgili ayetler, Adalet ile ilgili ayetler Diyanet, Adalet ile ilgili ayet meali, Adalet ile ilgili ayetler arapça, Hak ile ilgili ayetler olarak paylaşmaya çalışacağız. Yüce Allah Teala hazretleri Adildir. Allah cc. Hazretlerinin Adl ismi; çok adil olan, asla zulmetmeyen, kullarına da âdil olmayı, adaletle davranmayı emreden demektir. Adl isminin anlamı konumuza buradan ulaşabilirsiniz…. Adil olan ve adaletinden şüphe olmayan Allah teala hazretleri, yarattığı insanların da adaletli olmasını istemiştir, adaletsiz davranmayı yasaklamıştır. Kur’an-ı Kerim de geçen Mahrem ile ilgili ayetleri sizler için bir araya getirmeye çalıştık. Eksik ve hatalarımız olabilir. Sizlerde bu konuda eksikler görürseniz lütfen sure ve ayet numarası yazarak yorum bölümünden ekleyiniz. / Türkiye’nin en geniş Güzel sözler, ayetler, hadisler ve atasözleri ve deyimler platformu // Bizleri her türlü sosyal medyadan takip edebilirsiniz. Konumuzun altında linkler mevcuttur. Adalet ile ilgili Ayeti Kerimeler Allah cc. Hazretleri mahşer gününde herkesin hakkını kendisine verecektir. Enbiya Suresi 47. ayette Mealen şöyle emretmektedir; Ve Biz Kıyamet gününde adâlet terazilerini koruz da artık hiçbir nefis bir şey ile zulmedilmez. Velev ki bir amel bir hardal tanesi ağırlığınca olsun, onu da getiririz. Hesap görücü olarak kimse Bizden ileri geçemez! Şimdi yüce Allah Teala Hazretlerinin Yüce Kitabında Adalet ile ilgili olduğuna inandığımız Ayeti Kerimelerini aşağıya sizler için sıralamaya çalışacağız. Umarız ki adaletin ne olduğunu öğrenir ve gereğini ömrümüz boyunca yapmaya çalışırız. Allah teala hazretlerinin rızasına nail oluruz… Allah teala hazretleri aşağıda okuyacağınız ayette açıkça belirttiği gibi anne-baba ya da akrabanız olsa da, fakir veya zengin olsa da adaletten taviz verilmemesi gerektiğini emrediyor; يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا كُونُوا قَوَّام۪ينَ بِالْقِسْطِ شُهَدَٓاءَ لِلّٰهِ وَلَوْ عَلٰٓى اَنْفُسِكُمْ اَوِ الْوَالِدَيْنِ وَالْاَقْرَب۪ينَۚ اِنْ يَكُنْ غَنِيًّا اَوْ فَق۪يرًا فَاللّٰهُ اَوْلٰى بِهِمَا فَلَا تَتَّبِعُوا الْهَوٰٓى اَنْ تَعْدِلُواۚ وَاِنْ تَلْوُٓ۫ا اَوْ تُعْرِضُوا فَاِنَّ اللّٰهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَب۪يرًا Ey iman edenler, kendiniz, anne-babanız ve yakınlarınız aleyhine bile olsa, Allah için şahidler olarak adaleti ayakta tutun. Onlar ister zengin olsun, ister fakir olsun; çünkü Allah onlara daha yakındır. Öyleyse adaletten dönüp heva tutkuları nıza uymayın. Eğer dilinizi eğip büker sözü geveler ya da yüz çevirirseniz, şüphesiz Allah, yaptıklarınızdan haberi olandır. Nisa suresi 135. ayet meali لَقَدْ اَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَاَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْم۪يزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِۚ وَاَنْزَلْنَا الْحَد۪يدَ ف۪يهِ بَأْسٌ شَد۪يدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللّٰهُ مَنْ يَنْصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَيْبِۜ اِنَّ اللّٰهَ قَوِيٌّ عَز۪يزٌ۟ Andolsun, Biz elçilerimizi apaçık belgelerle gönderdik ve insanlar adaleti ayakta tutsunlar diye, onlarla birlikte kitabı ve mizanı indirdik. Ve kendisine çetin bir sertlik ve insanlar için çeşitli yararlar bulunan demiri de indirdik; öyle ki Allah, kendisine ve elçilerine gayb ile görmedikleri halde kimlerin yardım edeceğini bilsin ortaya çıkarsın. Şüphesiz Allah, büyük kuvvet sahibidir, üstün olandır. Hadid suresi 25. ayet meali اِنَّ اللّٰهَ يَأْمُرُكُمْ اَنْ تُؤَدُّوا الْاَمَانَاتِ اِلٰٓى اَهْلِهَاۙ وَاِذَا حَكَمْتُمْ بَيْنَ النَّاسِ اَنْ تَحْكُمُوا بِالْعَدْلِۜ اِنَّ اللّٰهَ نِعِمَّا يَعِظُكُمْ بِه۪ۜ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ سَم۪يعًا بَص۪يرًا Şüphesiz Allah, size emanetleri ehline sahiplerine teslim etmenizi ve insanlar arasında hükmettiğinizde adaletle hükmetmenizi emrediyor. Bununla Allah, size ne güzel öğüt veriyor!.. Doğrusu Allah, işitendir, görendir. Nisa Suresi 58. Ayet meali İmamın Her cuma hutbesinin sonunda okuduğunu ayetin mealinde NAHL Suresi 90. Ayet-i Kerime Allah Teala hazretleri şöyle emrediyor; اِنَّ اللّٰهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْاِحْسَانِ وَا۪يتَٓائِ ذِي الْقُرْبٰى وَيَنْهٰى عَنِ الْفَحْشَٓاءِ وَالْمُنْكَرِ وَالْبَغْيِۚ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ Şüphesiz Allah, adaleti, ihsanı, yakınlara vermeyi emreder; çirkin utanmazlıklardan fahşadan, kötülüklerden ve zorbalıklardan sakındırır. Size öğüt vermektedir, umulur ki öğüt alıp-düşünürsünüz. NAHL Suresi 90. Ayet meali قُلْ اَمَرَ رَبّ۪ي بِالْقِسْطِ۠ وَاَق۪يمُوا وُجُوهَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَادْعُوهُ مُخْلِص۪ينَ لَهُ الدّ۪ينَۜ كَمَا بَدَاَكُمْ تَعُودُونَۜ De ki “Rabbim adaletle davranmayı emretti. Her mescid yanında secde yerinde yüzlerinizi O’na doğrultun ve dini yalnız kendisine has kılarak O’na dua edin. “Başlangıçta sizi yarattığı” gibi döneceksiniz.” A’râf Suresi 29. Ayet meali اِنَّ الَّذ۪ينَ يَكْفُرُونَ بِاٰيَاتِ اللّٰهِ وَيَقْتُلُونَ النَّبِيّ۪نَ بِغَيْرِ حَقٍّۙ وَيَقْتُلُونَ الَّذ۪ينَ يَأْمُرُونَ بِالْقِسْطِ مِنَ النَّاسِۙ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذَابٍ اَل۪يمٍ Allah’ın ayetlerini inkâr edenler, peygamberleri haksız yere öldürenler ve insanlardan adaleti emredenleri öldürenler; işte onlara acıklı bir azabı müjdele. Âl-i İmrân Suresi 21. Ayet meali Adalet ile ilgili Ayet resimli Allah Teala Hazretleri şahitlik yapacak olanlara da şöyle emretmektedir; يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا كُونُوا قَوَّام۪ينَ لِلّٰهِ شُهَدَٓاءَ بِالْقِسْطِۘ وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَاٰنُ قَوْمٍ عَلٰٓى اَلَّا تَعْدِلُواۜ اِعْدِلُوا۠ هُوَ اَقْرَبُ لِلتَّقْوٰىۘ وَاتَّقُوا اللّٰهَۜ اِنَّ اللّٰهَ خَب۪يرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ Ey iman edenler, adil şahidler olarak, Allah için, hakkı ayakta tutun. Bir topluluğa olan kininiz, sizi adaletten alıkoymasın. Adil olun. O, takvaya daha yakındır. Allah’tan korkup-sakının. Şüphesiz Allah, yapmakta olduklarınızdan haberi olandır. Mâide Suresi 8. Ayet meali Allah, gerçekten kendisinden başka ilah olmadığına şahitlik etti; melekler ve ilim sahipleri de O’ndan başka ilah olmadığına adaletle şahitlik ettiler. Aziz ve Hakim olan O’ndan başka ilah yoktur. Âl-i İmrân Suresi 18. Ayet meali Ey iman edenler, belirli bir süre için borçlandığınız zaman onu yazınız. Aranızdan bir katip doğru olarak yazsın, katip Allah’ın kendisine öğrettiği gibi yazmaktan kaçınmasın, yazsın. Üzerinde hak olan borçlu da yazdırsın ve Rabbi olan Allah’tan sakınsın, ondan hiçbir şeyi eksiltmesin. Eğer üzerinde hak olan borçlu, düşük akıllı ya da za’f sahibi veya kendisi yazmaya güç yetiremeyecekse, velisi dosdoğru yazdırsın. Erkeklerinizden de iki şahid tutun; eğer iki erkek yoksa, şahidlerden rıza göstereceğiniz bir erkek ve biri şaşırdığında öbürü ona hatırlatacak iki kadın da olur. Şahidler çağırıldıkları zaman kaçınmasınlar. Onu borcu az olsun, çok olsun, süresiyle birlikte yazmaya üşenmeyin. Bu, Allah katında en adil, şahitlik için en sağlam, şüphelenmemeniz için de en yakın olandır. Ancak aranızda devredip durduğunuz ve peşin olarak yaptığınız ticaret başka, bunu yazmamanızda sizin için bir sakınca yoktur. Alış-veriş ettiğinizde de şahid tutun. Yazana da, şahide de zarar verilmesin. Aksini Yaparsanız, o, kendiniz için fısk zulüm ve günahtır. Allah’tan sakının. Allah size öğretiyor. Allah herşeyi bilendir. Bakara Suresi 282. Ayet meali Adalet ile ilgili resimli Ayet Allah Teala Hazretleri Kadınlara adaletli davranma hakkında şöyle emirler veriyor; Kadınlar konusunda senden fetva isterler. De ki “Onlara ilişkin fetvayı size Allah veriyor. Bu fetva, Kendilerine yazılan hakları veya mirası vermediğiniz ve kendilerini nikahlamayı istediğiniz yetim kadınlar ve zayıf çocuklar hakkında ile yetimlere karşı adaleti ayakta tutmanız konusunda size Kitap’ta okunmakta olanlardır. Hayır adına her ne yaparsanız, şüphesiz Allah onu bilir. Nisa Suresi 127. Ayet meali Kadınlar arasında adaleti sağlamaya -ne kadar özen gösterseniz de- güç yetiremezsiniz. Öyleyse, büsbütün birine eğilim sevgi ve ilgi gösterip de öbürünü askıdaymış gibi bırakmayın. Eğer arayı düzeltir ve sakınırsanız, şüphesiz, Allah, bağışlayandır, esirgeyendir. Nisa Suresi 129. Ayet meali Eğer yetim kızlar konusunda adaleti yerine getiremeyeceğinizden korkarsanız, bu durumda, onlarla değil size helal olan başka kadınlardan ikişer, üçer, dörder olmak üzere nikahlayın. Şayet adaleti sağlayamayacağınızdan korkarsanız, o zaman bir eş ya da sağ ellerinizin malik olduğu cariye ile yetinin. Bu sapmamanıza daha yakındır. Nisa Suresi 3. Ayet meali Adalet ile ilgili Ayetler resimli Adalet ile ilgili Ayeti Kerimeler devam ediyor Onlar, yalana kulak tutanlardır, haram yiyicilerdir. Sana gelirlerse aralarında hükmet veya onlardan yüz çevir. Eğer onlardan yüz çevirecek olursan, sana hiçbir şeyle kesin olarak zarar veremezler. Aralarında hükmedersen adaletle hükmet. Şüphesiz, Allah, adaletle hüküm yürütenleri sever. Mâide Suresi 42. Ayet meali Rabbinin sözü, doğruluk bakımından da, adalet bakımından da tastamamdır. O’nun sözlerini değiştirebilecek yoktur. O, işitendir, bilendir. En’âm Suresi 115. Ayet meali Yarattıklarımızdan, hakka yöneltip-ileten ve onunla adaleti kılan uygulayan bir ümmet vardır. A’râf Suresi 181. Ayet meali Her ümmetin bir resulü vardır. Onlara resulleri geldiği zaman, aralarında adaletle hüküm verilir ve onlar zulme uğratılmazlar. Yûnus Suresi 47. Ayet meali Zulmeden her nefis, yeryüzündekilerin tümüne sahip olsa bunu azaba karşılık mutlaka fidye olarak verirdi. Onlar azabı görünce pişmanlıklarını gizlerler, oysa onlar haksızlığa uğratılmadan aralarında adaletle hükmedilmiştir. Yûnus Suresi 54. Ayet meali Allah şu örneği verdi İki kişi; bunlardan birisi dilsiz, hiçbir şeye gücü yetmez ve herşeyiyle efendisinin üstünde bir yük, o, onu hangi yöne gönderse bir hayır getirmez; şimdi bu, adaletle emreden ve dosdoğru yol üzerinde bulunanla eşit olabilir mi? Nahl Suresi 76. Ayet meali Onları evlat edindiklerinizi babalarına nisbet ederek çağırın; bu, Allah katında daha adildir. Eğer babalarını bilmiyorsanız artık onlar, dinde sizin kardeşleriniz ve dostlarınızdır. Hata olarak yaptıklarınızda ise, sizin için bir sakınca bir vebal yoktur. Ancak kalplerinizin kasıt gözeterek taammüden yaptıklarınızda vardır. Allah, bağışlayandır, esirgeyendir. Ahzâb Suresi 5. Ayet meali Şu halde, sen bundan dolayı davet et ve emrolunduğun gibi doğru bir istikamet tuttur. Onların heva istek ve tutku larına uyma. Ve de ki Allah’ın indirdiği her kitaba inandım. Aranızda adaletli davranmakla emrolundum. Allah, bizim de Rabbimiz, sizin de Rabbinizdir. Bizim amellerimiz bizim, sizin amelleriniz sizindir. Bizimle aranızda deliller getirerek tartışma ya, huccete gerek’ yoktur. Allah bizi bir araya getirip-toplayacaktır. Dönüş O’nadır. Şûrâ Suresi 15. Ayet meali Mü’minlerden iki topluluk çarpışacak olursa, aralarını bulup-düzeltin. Şayet biri diğerine tecavüzde bulunacak olursa, artık tecavüzde bulunanla, Allah’ın emrine dönünceye kadar savaşın; eğer sonunda Allah’ın emrini kabul edip dönerse, bu durumda adaletle aralarını bulun ve her konuda adil davranın. Şüphesiz Allah, adil olanları sever. Hucurât Suresi 9. Ayet meali Adalet ile ilgili Ayeti Kerime resimli Allah teala hazretleri tartıyı ve ölçüyü doğru yapılması hakkında şöyle emrediyor; Tartıyı adaletle tutup-doğrultun ve tartıyı noksan tutmayın. Rahmân Suresi 9. Ayet meali Allah, sizinle din konusunda savaşmayan, sizi yurtlarınızdan sürüp-çıkarmayanlara iyilik yapmanızdan ve onlara adaletli davranmanızdan sizi sakındırmaz. Muhakkak ki Allah, adil olanları sever. Mümtehine Suresi 8. Ayet meali Allah’tan daha güzel kim hüküm verebilir? Maide Suresi 50. Ayet meali Adalet ile ilgili Ayeti Kerimeler konumuzdan sonra adaletle ilgili diğer konularımıza da aşağıdaki linklerden kolayca ulaşabilirsiniz.. Semih YAŞAR Adalet İle İlgili Hadis-i Şerifler Adl isminin anlamı Adalet ile ilgili sözler Adalet ile ilgili atasözleri Adalet ile ilgili deyimler Adalet Hikayeleri BakınızAdalet/Ayetler ve Adalet/Hadisler D. Adalet. عدالت. Kıst. قصط. Dad . داد Justice . Tadil. تعديل Adl. عدل . Adli عدلي. Kıstas . قصطاس Kısd ile Adalet arasındaki fark Dad ile adalet arasındaki fark DÂD f. Adâlet. Hak, doğruluk. * İnsaf. * Vergi, ihsan, atiyye. * Ömür. * Sızlanma. Adâletle dâd arasında fark vardır; adâlet, binefsihi adâlet edip zulmetmemektir. Dâd ise, başkasının zulmünü def ve izâle eylemektir. Sana senden gelir bir işte ancak dad başkasının zulmünü önlemek lazımsa/ Ümidin kes zaferden gayrıdan imdad lazımsa. Namık Kemal Adaleti öldürmek Kadı efendi adaletinle çok yaşa emi Karakuşi adaleti Hz Ömer'in adaleti Ömer'ül adil Nuşirevan Ben Nuşurevan'dan daha az adil değilim Adalet/VP Adalet/Vecizeler ADALET ADÂLET-İ İLÂHİYE sitesinin kurucusu Adaletle emredenleri öldürmek 3/21 Adalet mülkün temelidir . العدل اساس الملك. Al-Adl-u Esas-ul Mülk. العدل أساس الحكم وبقاء الملك‎ . Al-Adl-u Esas-ül Hükm ve Bekau-l Mülk Adalet, Hükmün Esası ve Mülk-ün Bekasıdır Kadının adı, adaletin a'sı yok Müştakları Muadele . Adil Tadil. Tadilat. Muadil Alice Harikalar Diyarında. Alice harikalar diyarında ve yargıç eleştirisi. Kral kraliçe denen kartların alisi yargılaması ve alise hakaretlerle saldırması Kedi yargısı. Fare masalı. Jürisiz adalet olmaz, olamaz. Jürisiz mahkemede hakim despot olur Justice Potsdam'da hakimler var Sümerlerde bile jüri sistemi var Yani adalet kamu vicdanına bağlıdır Zalimlerden balıklar bile şekva eder hadis مفهوم العدل الإلهي وعقاب الظالمين في الدنيا والآخرة El adl esas ul mulk. Adalet mülkün temelidir. Hz Ömer. Al adlu esas ul hayat. Adalet hayatın esasıdır. El adl esas ul hukum . Vatan Aşkı İçin Ömer bin hattabin adalet mülkün temelidir menkibesinin arapcasi Alice'in maceraları-Mafya kitabının ilk baskısında Lewis Carroll harika bir kuyruk dizaynı ile kedi yargısını eleştirir. Ey hakim, Adaletsiz karar vereceksen, kuyruklu yalan uydurman lazım der gibidir... Alice Harikalar Diyarında Şimdi delil dedi, Kral;Hayır dedi Kraliçe; ilkönce hüküm, sonra delil, dedi. "Mantıksızlık", dedi Alice, bağırarak, herkes zıpladı, "ilk önce hüküm ideası". Kes sesini, dedi Kraliçe. Kesmeyeceğim, dedi Alice, SİZ HİÇ BİR ŞEYSİNİZ, SADECE BİR PAKET KARTSINIZ. KİM TAKAR SİZİ? Bu başkaldırıya karşı bütün kart paketi ayağa kalktı ve Alice korkudan küçük bir çığlık attı ve onları yenmeyi denedi ve kendini yerde uzanmış buldu.... Adalet öldü. Adalet ölünce papaz çanı 5 kez çalar. Adalet ölünce de imam 5 kez selâ okur. Tek Adam bütün anahtarları bir kişiye vermeyin kaybederse kapıda kalırız yasama yürütme yargı maliye güvenlik medya Hak -Hukuk- Adalet Yalakalık Bu gün Allah için ne yaptın? - Allah'ın dediği olur - Adalet mülkün temelidir - Tayyip mülkün temelidir - Tayyibin dediği olur - Bugün Tayyip için ne yaptın? Hakan Kartal Zafer Çağlayan Gülcihan Memiş Anaokulu açılışında fırça Hakan Tevehhüme itibar yoktur D. HUKUK AYETLERİ Hukuk ayetleri. Hukuk. حقوق Haklar demektir. Hak. Hâk. Hakk. Haq. حقHaqqa. El-Haqqa Adalet. Adil. Adl. El-Adl. El-adlu esas- ül-mülk. Adalet mülkün temelidir. Kıst. Kısd. Muksit. Muksid. Muktesid. Adalet ile ilgili ayetler ve hadisler Adalet ile ilgili ayetler Adalet ile ilgili hadisler Adalet ve yalancı şahitlik hakkında ayetler, hadisler varsa yazar mısınız? Adalet ve adil olmakla ilgili bazı ayet mealleri[] Şüphesiz Allah, adaleti emreder, ihsanı, yakınlara vermeyi emreder; çirkin utanmazlıklardan fahşadan, kötülüklerden ve zorbalıklardan yasaklar. Size öğüt vermektedir, umulur ki öğüt alıp-düşünürsünüz. Nahl, 16/90 Şüphesiz Allah, size emanetleri ehline sahiplerine teslim tevdi etmenizi ve insanlar arasında hükmettiğinizde adaletle hükmetmenizi emrediyor. Bununla Allah, size ne güzel öğüt veriyor!.. Doğrusu Allah, işitendir, görendir. Nisa, 4/58 Allah, gerçekten kendisinden başka ilah olmadığına şahitlik etti; melekler ve ilim sahipleri de O´ndan başka ilah olmadığına adaletle şahitlik ettiler. Aziz ve Hakim olan O´ndan başka ilah yoktur. Al-i İmran, 3/18 Ey iman edenler, kendiniz, anne-babanız ve yakınlarınız aleyhine bile olsa, Allah için şahidler olarak adaleti ayakta tutun. Onlar ister zengin olsun, ister fakir olsun; çünkü Allah onlara daha yakındır. Öyleyse adaletten dönüp hevanıza uymayın. Eğer dilinizi eğip büker sözü geveler ya da yüz çevirirseniz, şüphesiz Allah, yaptıklarınızdan haberi olandır. Nisa, 4/135 Ey iman edenler, adil şahidler olarak, Allah için, hakkı ayakta tutun. Bir topluluğa olan kininiz, sizi adaletten alıkoymasın. Adalet yapın. O, takvaya daha yakındır. Allah´tan korkup-sakının. Şüphesiz Allah, yapmakta olduklarınızdan haberi olandır. Maide, 5/8 Rabbinin sözü, doğruluk bakımından da, Rabbinin sözü, adalet bakımından da tastamamdır. O´nun sözlerini değiştirebilecek yoktur. O, işitendir, bilendir. Enam, 6/115 De ki "Rabbim adaletle davranmayı emretti. Her mescid yanında secde yerinde yüzlerinizi O´na doğrultun ve dini yanihukuku yalnız ona has kılarak O´na dua edin. "Başlangıçta sizi yarattığı" gibi döneceksiniz." A'raf, 7/29 Eğer bir kavmin ihanet edeceğinden kesin olarak korkarsan, sen de açık ve adil bir tutumla onlarla olan anlaşma metnini ve diplomatik ilişkiyi at. Gerçekten Allah, ihanet edenleri sevmez. Enfal, 8/58 Yetimin malına, o erginlik çağına erişinceye kadar -o en güzel şeklin dışında- yaklaşmayın. Ölçüyü ve tartıyı doğru olarak yapın. hiçbir nefse, gücünün kaldırabileceği dışında bir şey yüklemeyiz. Söylediğiniz zaman -yakınınız dahi olsa- adil olun. Allah´ın ahdine vefa gösterin. İşte bunlarla size tavsiye emr etti; umulur ki öğüt alıp-düşünürsünüz. Enam, 6/152 Allah, sizinle din hukuk konusunda savaşmayanlar ve sizi daire ve diyarlarınızdan çıkarmayanlara iyilik yapmanızdan ve onlara adaletli davranmanızdan sizi sakındırmaz. Çünkü Allah, adalet yapanları sever. Mümtahine, 60/8 Sonra üç iddet bekleme sürelerine ulaştıkları zaman, artık onları maruf bilinen güzel bir tarz üzere tutun, ya da maruf üzere onlardan ayrılın. İçinizden adalet sahibi iki kişiyi de şahid tutun. Şahidliği Allah için dosdoğru yerine getirin. İşte bununla, Allah´a ve ahiret gününe iman edenlere öğüt verilir. Kim Allah´tan korkup-sakınırsa, Allah ona bir çıkış yolu gösterir. Talak, 65/2 Allah´ın ayetlerini inkâr edenler, peygamberleri haksız yere öldürenler ve insanlardan adaleti emredenleri öldürenler; işte onlara acıklı bir azabı müjdele. Al-i İmran, 3/21 Onlar, yalana kulak tutanlardır, haram yiyicilerdir. Sana gelirlerse aralarında hükmet veya onlardan yüz çevir. Eğer onlardan yüz çevirecek olursan, sana hiçbir şeyle kesin olarak zarar veremezler. Aralarında hükmedersen adaletle hükmet. Şüphesiz, Allah, adaletle hüküm yürütenleri sever. Maide, 5/42 Musa´nın kavminden hakka ileten ve onunla adalet yapan bir topluluk vardır. A'raf, 7/159 Yarattıklarımızdan, hakka yönelten-ileten ve onunla adaleti uygulayan bir ümmet vardır. A'raf, 7/181 Sizin tümünüzün dönüşü O´nadır. Allah´ın vaadi bir gerçektir. İman edip salih amellerde bulunanlara, adaletle karşılık vermek için yaratmayı başlatan, sonra onu iade edecek olan O´dur. İnkâr edenler ise, küfürleri dolayısıyla, onlar için kaynar sudan bir içki ve acı bir azab vardır. Yunus, 10/4 Her ümmetin bir resulü vardır. Onlara resulleri geldiği zaman, aralarında adaletle hüküm verilir ve onlar zulme uğratılmazlar. Yunus, 10/47 Allah şu örneği verdi İki kişi; bunlardan birisi dilsiz, hiçbir şeye gücü yetmez ve herşeyiyle efendisinin üstünde bir yük, o, onu hangi yöne gönderse bir hayır getirmez; şimdi bu, adaletle emreden ve dosdoğru yol üzerinde bulunanla eşit olabilir mi? Nahl, 16/76 Şu halde, sen bundan dolayı davet et ve emrolunduğun gibi doğru bir istikamet tuttur. Onların heva istek ve tutkularına uyma. Ve de ki Allah´ın indirdiği her kitaba inandım. Aranızda adaletli davranmakla emrolundum. Allah, bizim de Rabbimiz, sizin de Rabbinizdir. Bizim amellerimiz bizim, sizin amelleriniz sizindir. Bizimle aranızda ´deliller getirerek tartışma ya, huccete gerek´ yoktur. Allah bizi bir araya getirip-toplayacaktır. Dönüş O´nadır." Şura, 42/15 Müminlerden iki topluluk çarpışacak olursa, aralarını bulup-düzeltin. Şayet biri diğerine tecavüzde bulunacak olursa, artık tecavüzde bulunanla, Allah´ın emrine dönünceye kadar savaşın; eğer sonunda Allah´ın emrini kabul edip dönerse, bu durumda adaletle aralarını bulun ve her konuda adil davranın. Şüphesiz Allah, adil olanları sever. Hucurat, 49/9 Tartıyı adaletle tutup-doğrultun ve tartıyı noksan tutmayın. Rahman, 55/9 Adalet ve adil olmakla ilgili bazı hadis mealleri “Çocuklarınız arasında adaletli davranın, çocuklarınız arasında adaletli davranın.” Ebu Davud, Buyu, 80 “Her hak sahibine hakkını ver.” Buhari, Savm, 51 “Herhangi bir konuda hakemlik yaptığınız zaman adil olun.” Taberani, el-Mu’cemu’l-evsat, IV, 40-41 “Devlet otoritesi en büyük hamidirkoruyucudur. Haksızlıklarla onun vasıtasıyla yani hukuk yoluyla mücadele edilir ve onun vasıtasıyla tehlikelerden korunulur. Şayet bu otoriteyi kullananlar, Allah’tan sakınmayı emreder ve adaletle hükmederlerse bu yaptıklarından sevap aksine davranırlarsa vebalini çekerler.” Müslim, İmare,43 “Yönettikleri insanlara, ailelerine ve sorumlu oldukları kişilere karşı adaletli davrananlar, Allah katında, Rahman’ın yanında nurdan minberler üzerinde ağırlanacaklardır.” Nesai, Adabu'l-kudat, 1 Kureyşin önde gelen kabilelerinden birine mensup bir kadının yaptığı usulsüzlüklerin cezasını kaldırtmak-hafifletmek için elçi olarak gönderilen azatlısı Üsame’ye Allah Rasulü “Sizden önceki insanlar şu yüzden helak oldular Onların ileri gelenlerinden biri hırsızlık yaptığında onu bırakırlar, güçsüz ve zayıf biri çaldığında ise onu cezalandırırlardı. Allah’a yemin olsun ki eğer Muhammed’in kızı Fatıma hırsızlık yapsaydı onun elini keserdim.” Buhari, Enbiya, 54 “Yedi kimseyi Allah Teâlâ kendi gölgesinden başka gölge bulunmayan kıyamet gününde, gölgesinde barındıracaktır. Bunlar Adaletli devlet reisi, Rabbine ibadet ederek yetişen genç, gönlü mescidlere bağlı kimse, birbirlerini Allah rızâsı için seven ve buluşmaları da ayrılmaları da bu sevgiye dayalı olan iki şahıs, itibarlı ve güzel bir kadın kendisiyle beraber olmak isteyince Ben Allah’tan korkarım’ diyerek buna yanaşmayan erkek, sağ elinin verdiğini sol eli bilmeyecek kadar gizli sadaka veren adam, tenhâda Allah’ı anıp gözleri yaşla dolan kişidir.” Buhârî, Ezân 36, Zekât 16, Rikak 24, Hudûd 19; Müslim, Zekât 91 “Verdiği hükümlerde, ailesinin ve halkın yönetiminde adaletli davranan yöneticiler, kıyamet gününde Allah Teâlâ’nın yanında nurdan yüksek koltuklar üzerinde otururlar.” Müslim, İmâre 18 Devlet başkanlarınızın en hayırlısı, sizi seven ve sizin tarafınızdan sevilen, size dua eden ve sizin duanızı alan kimselerdir. Devlet başkanlarınızın en kötüsü de size buğzeden ve sizin buğzunuza hedef olan, size lânet eden ve lânetinizi alan kimselerdir.” Bunun üzerine “Ya Resûlallah! Onlara karşı tavır takınalım mı?” diye sorulunca, şu cevabı verdi “Aranızda namaz kıldıkları sürece, hayır. Aranızda namaz kıldıkları sürece, hayır.” Müslim, İmâre 65, 66 “Cennetlikler üç gruptur. Bunlar Âdil ve başarılı devlet başkanı, yakınlarına ve Müslümanlara karşı merhametli ve yufka yürekli olan kişi, ailesi kalabalık olduğu halde haram kazançtan sakınıp kimseden bir şey istemeyen adamdır.” Müslim, Cennet 63 Yalan şahitlik konusu için tıklayınız - Yalan söylemek, yalan yere şahitlik etmek ve cezası hakkında bilgi verir misiniz? * Not Konuyla ilgili aşağıdaki makaleyi de okumanızı tavsiye ederiz Nebevi Adalet Hz. Peygamber'in Adalet Anlayışından Örnekler Kuran-ı Kerîm'in nazil olduğu ortamda adaletli bir yapı olmadığı anlaşılıyor. Akrabalık, kavmiyetçilik, düşmanlık, zenginlik, soyluluk ve güçlülük gibi faktörler adaletsiz davranışlar sergilemelerine sebep olmaktaydı. Rivayete göre Mahzumoğullarına mensup soylu bir kadın hırsızlık yaptı. Hak ettiği cezanın uygulanmasını isteyen ailesi, Efendimiz sav'in çok sevdiği Üsame b. Zeyd ra'i aracı olarak gönderdi. Rasûlullah sav bu konuda yapılan aracılığa sinirlendi ve Müslümanlara hitap ederek "Sizden öncekilerin bazı rivayetlerde İsrailoğullarının helak olması, fakirler hırsızlık yapınca had uygulayıp nüfuzlu ve zengin olanları cezadan muaf tutmalarındandır. Vallahi Muhammed'in kızı Fatıma da hırsızlık yapsa onun elini keserdim." buyurdu.[1] Önceki milletlerin helakinin adaletsizliklere bağlanması daha sonra şu veciz ifadede tekrarlanacaktır “Adalet mülkün temelidir." Adalet istikrarın ve medeniyetin kaynağıdır. Dinin asli ilkelerinden biridir. Toplumun ve fertlerin huzur içinde hayatiyetlerini sürdürmesinin sebebidir. Rabbimiz Kur'ân-ı Kerîm muhtelif ayetlerinde adaletli davranmayı tekrar tekrar emretmiş[2] ve kendi aleyhlerine bile olsa adaletten şaşmamalarını Müslümanlardan isteyerek şöyle buyurmuştur "Ey iman edenler! Kendiniz, ana babanız ve en yakınlarınızın aleyhine de olsa, Allah için şahitlik yaparak adaleti titizlikle ayakta tutan kimseler olun. Şahitlik ettikleriniz zengin veya fakir de olsalar adaletten ayrılmayın çünkü Allah ikisine de daha yakındır. Onları sizden çok kayırır. Öyle ise adaleti yerine getirmede nefsinize uymayın. Eğer şahitlik ederken gerçeği çarptırırsanız veya şahitlikten çekinirseniz bilin ki şüphesiz Allah yaptıklarınızdan hakkıyla haberdardır.”[3] Bu ilahi emirler, Efendimiz tarafından Müslümanlara duyurulduğu gibi bizzat örnekliğiyle de müşahhaslaştırılmış ve ümmetin temel değerleri arasına dahil edilmeye çalışılmıştır. Rivayetlere göre Hz. Peygamber, sahabelerine adaletli davranmalarını sık sık hatırlatmıştır. Allah Teâlâ'nın dünyada insanlara zulmedenlere ahirette azapla cevap vereceğini[4], hiçbir gölgenin olmadığı günde Allah Teala tarafından gölgelendirileceklerden birinin de "âdil yönetici" olduğunu[5], adaletle davrananların Rahman'ın yanında yüksek makamlarda bulunacaklarını[6], zalim yöneticilerin ise Allah Teala'dan en uzak kişiler olacağını[7] ve adil yöneticilerin dualarının reddolunmayacağını [8] bildirmiştir. Bu ilkeye kendisi de hayatı boyunca bağlı kalmıştır. İnsan önce kendi nefsine karşı adil davranmalıdır. Kaynaklarımızda geçen bir habere göre Hz. Peygamber, gündüzleri oruç tutup geceyi ibadetle ihyaya çalışan Abdullah b. Amr'a şöyle demiştir “Abdullah! Duyduğuma göre gündüz oruç tutup gece ibadet ediyormuşsun. Böyle yapma! Bedeninin, gözlerinin ve hanımının senin üzerinde hakları vardır. Oruç tutabilirsin, ama bazen de oruç tutma! Her aydan üç gün tutarsan hep oruç tutmuş gibi olursun.”[9] Aynı ifadeler Selman-ı Fârisî tarafından Ebu'd-Derdâ'ya söylenmiş ve Rasûlullah sav da bu sözleri onaylamıştır, zira "Her hak sahibine hakkı verilmelidir."[10] Rasûlullah sav'ın önemli uyarılarından biri de aile fertleri arasında ayrım yapmamakla ilgilidir. Sahîhayn'da ve başka bazı kaynaklarda yer alan bir habere göre babası, Numan b. Beşîr'i Hz. Peygamber'e getirip ona bir köle bağışladığını söylemiştir. Bunun üzerine Rasûlullah sav “Bütün çocuklarına bağışta bulundun mu?” diye sormuş ve “Hayır” cevabını alınca muhatabına bağıştan dönmesini tavsiye etmiştir. Bazı rivayetlerde Efendimiz’in "Allah'tan korkun ve çocuklarınıza adil davranın." ve "Beni buna şahit tutmayın! Zira ben haksızlığa şahit olmam!" buyurduğu nakledilmiştir.[11] Bazı alimler bu hadise dayanarak çocuklardan yalnızca birine bağışta bulunmayı hatta fazla öpmeyi kabul etmezken, bazı İslam fakihleri bu hadisteki emri bağlayıcı kabul etmemiş ve kişinin çocuklarından yalnızca birine bağışta bulunmasını mekruh olmakla birlikte caiz görmüşlerdir.[12] Müslüman, elinin altında bulunan yetimlere ve hizmetçilerine de adil davranmalı, ihtiyaçlarını en uygun şekilde karşılamalı ve güçlerinin yetmeyeceği sorumluluklar vermemelidir. Yetim malına el uzatmak Kur'ân-ı Kerîm'de şöyle karşılık bulmuştur “Yetim malına haksızca el uzatanlar bilsinler ki ateş yiyorlar ve kesin olarak cehenneme girecekler.”13 Rivayetlere göre Efendimiz, "Elinizin altındakilerin yiyecek ve giyecek ihtiyaçlarını karşılayınız. Onların gücünü aşan işleri vermeyiniz." buyurmuştur.[14] Hatta bazı rivayetlerde onların yiyecek ve giyecek konusunda ayrı tutulmamaları ve eğer güçleri yetmeyecek işler verilmişse onlara yardımcı olunması gerektiği ifade edilmiştir. [15] İş yaptırmak için kiralanan insanlara ücretlerinin hemen verilmesi[16] aksi takdirde ücretleri verilmezse kıyamet günü Rasûlullah sav'ın gazabına uğrayacakları kaydedilmiştir. [17] Peygamberimiz'in hayvanlar hakkında da mühim emir ve tavsiyeleri olmuştur. Aşırı zayıf düşmüş bir deveyi görünce "Bu konuşamayan hayvanlar hakkında Allah'tan korkun! Binilecek haldeyken binin, yenilecek haldeyken yiyin!" buyurmuştur.[18] Her ne kadar isnadı tenkid de edilmiş olsa Rasûlullah Efendimiz'den şöyle bir söz de nakledilmiştir “Hayvanlarınızı yollarda ve çarşılarda sandalye gibi kullanmayın.”[19] Yani hayvan üzerinde otururken birbirinizle sohbete dalmayın! Bir başka husus da hayvanların gereksiz yere öldürülmeleridir. Bu noktada da şöyle bir nebevi uyarı nakledilmiştir “Serçe ve daha küçük şeyleri boş yere öldürenler mutlaka bunun hesabını Allah’a verecekler.”[20] Komşuya haksızlık da Rasûlullah sav’ın üzerinde önemle durduğu konular arasındadır. Komşu hakkı Cebrail as tarafından o kadar vurgulanmıştır ki, Resul-i Ekrem Efendimiz komşu da mirasçı sayılacak diye düşünmüştür.[21] Komşusuna haksızlık etmeyeceğinden emin olunmayan kişinin imanı sorgulanmış ve Allah'a üç kez kasem edilerek böyle bir kişinin mümin olamayacağı [22] ve cennete giremeyeceği[23] ifade edilmiştir. Namazı, orucu ve verdiği sadakaları dillere destan olmuş bir kadının komşusuna eziyeti sebebiyle cehennemlik olduğu söylenmiştir.[24] “Kimin bende alacağı varsa alsın ya da helal etsin. Rabbime tertemiz varmak isterim.” Hz. Peygamber'in adaletini gösteren rivayetlerden biri de hayatının son dönemlerinde sahabelerine yaptığı konuşmayla ilgilidir. Nakledildiğine göre Rasûlullah sav Efendimiz sahabeye etkili bir konuşma yapmış ve şöyle demiştir “Müslümanlar! Allah adına ve üzerinizdeki hakkım için söyleyin. Kime bir haksızlık etmişsem kıyamet günü hesaplaşmadan evvel gelsin hakkını alsın!” Bir sahabi, bir savaştan dönerken Rasûlullah sav'ın elindeki değneğin bilerek ya da bilmeyerek kendisine vurduğunu söylemiştir. Bunun üzerine Hz. Peygamber kısas uygulayabileceğine hükmetmiş ve evden değneğin getirilmesini istemiştir. Başka sahabelerin araya girip kısası kendilerinde uygulamasını istemelerine rağmen bu uygun görülmemiş ve sonunda Rasûlullah sav karın kısmını açarak vurmasına izin vermiştir. Ukkaşe de bunu fırsat bilip Efendimiz'in karnını öpmüştür. [25] Yine rivayete göre Rasûlullah sav 'ın bir şeyler dağıttığı bir anda birisi gelip dağıtılan eşyalara yönelince Hz. Peygamber elindeki dalla ona vurmuş; fakat hemen ardından onun da kendisine vurmasını istemiştir[26] Yine kendisinden alacağını isteyen sahabeye diğer ashab-ı kiram kızınca "Hak sahibinin söz hakkı vardır." karşılığını vermiştir.[27] “Kimin bende alacağı varsa alsın ya da helal etsin. Rabbime tertemiz varmak isterim.” buyurmuştur.[28] Hz. Peygamber'in sadeliğine, kibirli olmayışına ve adaletine en güzel örneklerdir. Hz. Peygamber'in İslam toplumunda anlaşmazlık yaşanmaması için koyduğu kurallarda adalet ilkesini esas aldığını söyleyebiliriz. Örneğin ödeme vadesi belirsiz bırakılan satışları habelü'l-habele, garar/bilinmezlik içeren alım satımları, alınacak malı inceleme fırsatı vermeyen sözleşmeleri mülâmese, münâbeze, satılacak malı olduğundan daha iyi gösterme çabalarını musarrat gibi, üreticilerin pazar fiyatını öğrenmesine mani olma uğraşlarını telakki’r-rukbân, malın fiyatını yükseltmek için kurgu yapmayı neceş, karşılıklı bedellerin eşit olup olmayacağı tam kestirilemeyen satışları müzâbene, muhâkale ve olgunlaşıp olgunlaşmayacağı belli olmayan malların satımını muhâdara yasaklaması, tamamen tarafların adaletle alışveriş yapmalarını temin etmeye yönelik kurallardır.[29] Hz. Peygamber'in muamelede bulunduğu insanlara karşı da adaletli ve merhametli olduğu görülmektedir. Rivayete göre yaptığı bir alışveriş için ödeyeceği bedeli tartıya koyan sahabeye “İyi tart hatta biraz da fazla tart.” buyurmuştur.[30] Yine borcunu öderken aldığından daha güzeliyle ödemiş, "En hayırlınız borcunu en iyi şekilde ödeyeninizdir." demiştir.[31] Hâsılı, Efendimiz haksızlık ve adaletsizlikten uzak bir hayat yaşamıştır. Sonuç Adalet mülkün ve medeniyetin temeli, zulüm ise yıkım ve anarşinin sebebidir. Adalet İslam'ın en önemli esaslarından biridir. Müslüman Rabbine, kendisine, elinin altındakilere ve çevresindekilere zulmetmeyen, herkesin kendisinden emin olduğu kimsedir. Hz. Peygamber hayatı boyunca adalet ilkesinden ayrılmamış ve bunu ümmetine talim etmiştir. Kimseye haksızlık etmemiş, merhametli davranmış ve adaletle yönetilen bir toplum inşa etmeye çalışmıştır. Fakat tarih boyunca İslam ümmeti ne yazık ki iç karışıklıklardan çoğunlukla kurtulamamıştır. Ümmetin günümüzde ve geçmişte girdiği krizlerin ve iç çalkantıların temelinde adaletsiz yönetimlerin olduğu inkâr edilemez bir gerçektir. Kurtuluş adil, çalışkan, güçlü, şuurlu ve üretken bir toplumun inşasından geçmektedir. Dipnotlar [1] Buhari, Sahih, V, 23; Müslim, Sahih, III, 1315-1316. [2] Örneğin bk. Nisa, 4/58; Maide, 5/8; En’am, 6/152; Hûd, 11/85 [3] Nisa, 4/135 [4] Müslim, Sahîh, LV, 2017. [5] Buhari, Sahîh, I, 133; II, 111; VIII, 163; Müslim, Sahih, II, 715; Tirmizi, Sünen, IV, 598. [6] Humeydi, Müsned, I, 501; İbn Ebi Şeybe, Musannef, VII, 39; Müslim, Sahih, III, 1458. [7] Tirmizi, Sünen, 111,609. Bu hadis Tirmizi tarafından "hasen garip" diye nitelenmekle birlikte Elbani tarafından "zayıf" sayılmıştır. [8] Ebu Davud et-Tayalisi, Müsned, IV, 310; İbn Mâce, Sünen, I, 557; Tirmizi, Sünen, IV, 672; V, 578. [9] Ahmed b. Hanbel, Müıned, XI, 448; Müslim, Sahih, II, 817. [10] Buhari, Sahih, III, 38; VIII, 32; Tirmizi, Sünen, IV, 608. [11] Malik, Muvatta, II,751; Buhari, Sahih, III, 157; Müslim, Sahih, III, 1241-1244. [12] Tirmizi, Sünen, III, 641; İbn Battal, Şerhu Sahihi'I-Buhari, VII, 98. [13] Nisa, 4/10. [14] Humeydi, Müsned, II, 289; Ahmed b. Hanbel, Müsned, XII, 324; Müılim, Sahih, III,1284. [15] Buhari, Sahih, III, 149. [16] İbn Mace, Sünen, II, 817. [17] Ahmed b. Hanbel, Müsned, XIV, 318; Buhari, Sahih, III, 90. [18] Ebu Davud, Sünen, III, 23; İbn Huzeyme, Sahih, LV, 143. [19] Ahmed b. Hanbel, Müsned, XXIV, 392. [20] Ebu Davud et-Tayalisi, Müsned, IV, 37; Abdurrezzak, Musannef, IV, 450; Nesai, Sünen, VII, 206. [21] Buhari, Sahih, VIII, 10; Müslim, Sahih, IV, 2025; Ebu Davud, Sünen, IV, 338. [22] Ebu Davud et-Tayalisi, Müsned, II, 676; Buhari, Sahih, VIII, 10. [23] Ahmed b. Hanbel, Müsned, XIV, 444; Müslim, Sahih, I, 68. [24] Ahmed b. Hanbel, Müsned, XV, 421; Heysemi, Mevaridu'z-zam'an, s. 503 [25] Taberani, el-Mu'cemü'l-kebir, III, 58; Ebu Nuaym, Hilyetü'l-evliya, IV, 73. [26] Ahmed b. Hanbel, Müsned, XVII, 328; Ebu Davud, Sünen, IV, 182; Nesai, Sünen, VIII, 32. [27] Buhari, Sahih, III, 116; Müslim, Sahih, III, 1225; Tirmizi, Sünen, III, 600. [28] Abdurrezzak b. Hemmam, Musannef, IX, 469. [29] İlgili hadisler için bk. Buhari, Sahih, Kitabü'l-büyû'. [30] İbn Ebi Şeybe, Musannef,IV, 456; Ebu Davud, Sünen, III, 245; Nesai, Sünen, VII, 284. [31] Buhari, Sahih, III, 99; Müslim, Sahih, III, 1224; Tirmizi, Sünen, III,600. [32] Tirmizi, Sünen, 111,609. Bu hadis Tirmizi tarafından "hasen garip" diye nitelenmekle birlikte Elbani tarafından "zayıf" sayılmıştır. Din ve Hayat Dergisi 2013. ? ►

adalet ile ilgili hadisler arapça